Veel marketingprofessionals worstelen met werkdruk, herhalende werkzaamheden en een stroom aan berichten over hoe AI hun werk efficiënter zou kunnen maken. Maar in de praktijk lukt het nauwelijks om AI écht onderdeel te maken van de werkdag. Hoe komt dat? En belangrijker: hoe verander je dat? De sleutel zit niet in kennis of AI-tools, maar in gedrag.
Waarom we AI (nog) niet optimaal gebruiken
AI is al lang geen toekomstmuziek meer. De AI-tools zijn voor iedereen toegankelijk, gratis of tegen abonnementen vanaf enkele tientjes per maand, en steeds beter geïntegreerd in bestaande tools. Toch blijft het gebruik in veel organisaties nog heel beperkt.
Volgens gedragspsycholoog en AI-expert Sanne Cornelissen komt dat doordat ons gedrag achterloopt op de technologische mogelijkheden. We blijven vasthouden aan oude werkpatronen, zelfs als die inefficiënt zijn. AI past daar simpelweg niet vanzelf in.
Wat cijfers ons vertellen over AI-gebruik
Als je AI slim gebruikt, kun je vaak tot twintig procent tijd besparen. Dat is een volle werkdag per week! De realiteit is echter dat minder dan negen procent van de mensen AI structureel gebruikt. Structureel betekent hier: dagelijks en bewust, als vast onderdeel van je werkroutine. Niet alleen voor dat ene mailtje, maar onder andere ook voor notulen, data-analyses, tekstschrijven, research, brainstormsessies, contentcreatie en strategie.
Dat beeld blijkt ook uit het wereldwijde KPMG-onderzoek ‘Trust, attitudes and use of artificial intelligence’. Hoewel 66% van de mensen wereldwijd aangeeft AI regelmatig te gebruiken, blijkt dat het vooral gaat om incidenteel gebruik voor losse taken. Niet als vast onderdeel van het werkproces. Structurele integratie, dus dagelijks en doelgericht gebruik voor meerdere werkzaamheden tegelijk, komt wereldwijd nog weinig voor.
Wat opvalt is dat in opkomende economieën het gebruik fors hoger is dan in ontwikkelde economieën. 72% van de mensen in deze landen gebruikt AI regelmatig, tegenover slechts 58% in meer ontwikkelde economieën. Nederland bungelt daarbij verrassend onderaan met slechts 43% regelmatig gebruik.
Gedragsverandering als sleutel tot AI-succes
Het probleem zit volgens Cornelissen in de zogenaamde ‘intention-behavior gap’: het verschil tussen iets willen en het ook daadwerkelijk doen. We willen AI gebruiken, we weten dat het ons werk makkelijker en leuker kan maken, en toch doen we het niet. Omdat ons brein houdt van de status quo. Verandering betekent energieverlies. Het verstoort het gemak en de controle waar we ons aan vastklampen. Zelfs als we weten dat de nieuwe manier beter is.
De Shortcut-methode: gedragsverandering in drie stappen
In haar boek Me, Myself & AI – in 3 stappen slimmer en leuker werken met AI (affiliate), beschrijft Cornelissen de Shortcut-methode. Een interessante gedragswetenschappelijke aanpak om AI blijvend onderdeel te maken van je werk. De kracht zit in de eenvoud.
De drie stappen:
- Kickstart: begin klein, maar zorg voor een eerste positieve ervaring. Kies voor een taak die je toch al moest doen. Denk aan: een e-mail laten herschrijven, een korte samenvatting laten maken of een notulen uitwerken. Zo ervaar je snel resultaat en beloning. Dat motiveert.
- Experimenteren: probeer verschillende prompts en tools. Blijf kritisch, durf te falen en investeer in het schrijven van goede prompts. Hoe beter je vraag, hoe bruikbaarder het antwoord. De kwaliteit van je prompt bepaalt de kwaliteit van je output.
- Van af en toe naar altijd: maak van AI-gebruik een gewoonte. Niet als uitzondering, maar als vanzelfsprekend onderdeel van je werk. Dat vraagt om herhaling, consistentie en reminders.
Bij iedere nieuwe AI-tool of use case kun je deze stappen doorlopen. En we kunnen allemaal blijven experimenteren en verder bouwen. Plus nieuwe, slimmere en efficiëntere gewoontes creëren.
Deze methode is ontwikkeld om gedragsverandering te stimuleren en AI toegankelijk te maken voor iedereen, van starters tot ervaren pro’s, ongeacht technische achtergrond.
AI als versterking van je werk, niet als vervanging
AI is volgens Cornelissen geen vervanging van menselijke kwaliteiten, maar een waardevolle aanvulling. Ze spreekt liever over Additional Intelligence: een extra laag die je eigen kennis, creativiteit en besluitvaardigheid ondersteunt. Door AI op de juiste manier in te zetten, ontstaat er ruimte in je hoofd voor creativiteit, strategie of gewoon een goed gesprek.
Om die meerwaarde ook daadwerkelijk te ervaren, is focus belangrijk. In plaats van meteen met allerlei tools tegelijk aan de slag te gaan, raadt ze aan om te beginnen met één goed gekozen toepassing. Te veel tegelijk zorgt voor keuzestress en versnippering. Als je switched ben je af. Zelf besteedt ze zo’n negentig procent van haar AI-tijd aan één chatbot en de overige tien procent gaat naar meer gespecialiseerde tools.
Van goede intentie naar werkelijke integratie
We praten veel over AI, maar zelden over hoe we het echt structureel gebruiken. In nieuwsberichten of podcasts hoor je vaak wat AI allemaal kan, maar zelden hoe je het ook daadwerkelijk implementeert. Zonder de gedragskant blijft AI iets dat we even proberen, maar vervolgens vergeten. Digitale tools verdwijnen dan in de spreekwoordelijke bureaula.
Cornelissen stelt terecht dat gedragsverandering niet groots of ingewikkeld hoeft te zijn. Kleine, haalbare stappen, herhaald in een voorspelbare context met duidelijke voordelen. Dat werkt. Je bouwt letterlijk nieuwe paden in je brein, dankzij het principe van neuroplasticiteit. Hoe vaker je het doet, hoe natuurlijker het voelt. Hoe vaker je AI inzet, hoe duidelijker die hersenroute wordt. Uiteindelijk wordt AI gebruiken net zo vanzelfsprekend als je inbox openen, alsof je het altijd al zo deed.
Dat herken ik ook uit onze eigen praktijk. Binnen ons team hebben we veel geëxperimenteerd met losse tools en prompts. Het werkte, maar het bleef bij ad-hoc gebruik. Pas toen we AI onderdeel maakten van onze bestaande manier van werken (via Slack of Teams), met vaste rollen voor onder andere data-analyse, tekstschrijven, contentplanning en klantenservice, ontstond er echt verandering. We spreken niet langer over tools, maar over een team van AI-collega’s dat met je meewerkt.
Wat als AI je collega wordt?
De vraag die in dat proces een belangrijk omslagpunt blijkt te zijn, is:
Wat als je morgen tien nieuwe collega’s mag aannemen?
Wat gaan ze doen?
Hoe ga je ze opleiden en aansturen?
En hoe verandert dan jouw eigen rol?
Zodra mensen die vraag beantwoorden, gebeurt er iets. Ze denken niet meer vanuit techniek of abstracte AI-modellen, maar vanuit hun eigen werkpraktijk. Ze zien voor zich welke taken ze liever uitbesteden, meestal precies de taken die ze toch al niet graag doen. Het idee dat er nu AI-collega’s zijn die deze werkzaamheden echt kunnen overnemen, maakt het ineens concreet en aantrekkelijk. Iets waar ze naar uitkijken.
Die aanpak zien we ook terug in andere organisaties waar we hiermee werken. Zodra AI wordt gezien als verlengstuk van het team en niet als los hulpmiddel, verandert ook het gedrag. AI wordt dan niet af en toe gebruikt, maar vanzelfsprekend toegepast. En juist dat maakt het verschil.
Slimmer werken ≠ meer doen
Een belangrijk inzicht dat Cornelissen meegeeft, is dat slimmer werken met AI niet betekent dat je nog meer werk in een dag moet proppen. Juist niet. Ze pleit ervoor om de tijdswinst te gebruiken voor rust, verdieping en menselijk contact. Gebruik AI om werkdruk te verlagen, niet om de lat nog hoger te leggen.
Ook dat vraagt gedragsverandering: leren dat ‘niets doen’ na een AI-versnelling ook oké is. Dat de ruimte die ontstaat, juist waardevol is.
Van weten naar doen: de kracht van herhaling
Me, Myself & AI (affiliate) is een laagdrempelig en praktisch boek voor iedereen die zijn werkdag efficiënter en plezieriger wil maken met behulp van AI. Cornelissen slaagt erin om complexe technologie toegankelijk te maken en biedt een duidelijke roadmap voor gedragsverandering.
Ze schrijft toegankelijk, persoonlijk en met veel herkenbare voorbeelden. Het boek biedt geen technische uitleg van AI-tools, maar wel een praktische gedragsaanpak om de voordelen van AI te omarmen en het echt een vast onderdeel van je werk te maken.
Zoals Goethe al zei:
‘It’s not enough to know how; you have to do it.’
Het draait uiteindelijk niet om wat AI kan, maar om wat jij ermee doet. Herhaal, herhaal, herhaal. Gewoon blijven doen.
